Saffraan is een van de duurste specerijen op de wereld. Voor 1 gram Saffraan betaal je al snel zo’n 8 euro! Het heeft hierdoor zelfs de bijnaam “rood goud” gekregen.
Saffraan wordt vooral gebruikt in bepaalde gerechten om deze meer smaak te geven. Maar de laatste jaren is er ook meer bekend geworden over de geneeskrachten van deze kruid.
Maar wat is Saffraan nu echt, waar komt het vandaan en waarom is het zo duur? Dat gaan we je in dit artikel uitleggen!
Wat is Saffraan?
Saffraan is een specerij dat wordt gewonnen uit de bloem van een Saffraankrokus bloem, de Crocus Sativus. Deze bloem groeit voornamelijk in warmere landen en bloeit maar een aantal dagen in het jaar. Hierover straks meer.
Zoals je kunt zien op de afbeelding is de Saffraan bloem een mooie en kleurrijke bloem. De bloem is zo’n 20 tot 30 centimeter lang. Elke bloem heeft drie rode stampers (stigma’s). Wanneer je deze zorgvuldig uit de bloem haalt worden deze gedroogd in droogkassen met warme luchtstromen of in de zon. Wanneer de draden goed gedroogd zijn krijg je Saffraan.
De gele meeldraden in de bloem hebben geen culinaire waarde en worden daarom niet gebruikt.
Het winnen van de Saffraan uit de bloem is erg zorgvuldig werk en wordt daarom altijd met de hand gedaan. Dit maakt het oogsten van Saffraan erg arbeidsintensief.
Naast dat het oogsten van de Saffraan erg arbeids- en tijdsintensief is heb je ook erg veel bloemen nodig om een aantal gram van deze specerij te verkrijgen. Elke bloem bevat maar drie stigma’s waardoor je maar liefst 750 van deze bloemen nodig hebt om 5 gram Saffraan te kunnen oogsten.
Je kunt je zo wel voorstelling geven hoelang het duurt om deze 5 gram te oogsten.
Naast de draadvorm komt Saffraan ook voor in poedervorm. Bij de poedervorm zijn de Saffraan draadjes gedroogd en gestampt tot een poeder. Deze poedervorm is makkelijker te gebruiken bij het maken van gerechten.
Waar komt Saffraan vandaan?
Saffraan wordt slechts in een aantal landen verbouwd die voldoen aan de specifieke klimaat omstandigheden waar de Saffraan bloem in kan groeien. Dit zijn vooral landen met een mediterrane maquis, een ecotype dat oppervlakkig lijkt op de Noord-Amerikaanse chaparral, en soortgelijke klimaten waar hete en droge zomerwinden semi-aride gebieden doorkruisen. De plant kan echter koude winters overleven en verdraagt vorst tot -10 ° en korte perioden van sneeuwbedekking. Wel zijn kou en regen niet bevorderlijk voor de opbrengst van de oogst. Er wordt aangenomen dat Saffraan oorspronkelijk uit Griekenland komt. Momenteel wordt Saffraan vooral geteeld in landen zoals: Iran, Spanje, Marokko, Afghanistan, India en Griekenland. Van al deze landen produceert Iran maar liefst zo’n 90% van alle Saffraan!
Waarom zo duur?
Zoals je tot nu toe hebt kunnen lezen komt Saffraan niet veel voor in de wereld en is het erg arbeidsintensief om het kruid te oogsten. Alle stampers moeten zorgvuldig met de hand worden verwijderd. Omdat dit zo zorgvuldig gedaan moet worden kan dit werk niet worden overgenomen door machines. Hierdoor kan het werk dus niet worden geautomatiseerd en zal het altijd veel tijd kosten om Saffraan te oogsten. Ook is er erg veel vraag naar Saffraan.
Deze drie factoren: Schaarste, handwerk en veel vraag naar Saffraan maakt dat Saffraan zo ontzettend duur is. Het “rode goud”. Voor een kilo Saffraan betaal je momenteel zo’n €4.500!
Waar wordt Saffraan voor gebruikt?
Saffraan kan worden gebruikt als smaakversterker in bepaalde gerechten maar kan in sommige gevallen ook worden gebruikt als geneesmiddel.
Recepten
Saffraan is uiterst subtiel en geurig. De lichtzoete, luxueuze smaak is volstrekt raadselachtig – moeilijk te omschrijven maar in een gerecht direct herkenbaar.
Saffraan wordt gebruikt in verschillende gerechten en desserts. Een aantal van deze gerechten zijn bouillabaisse, paella, rouille, biryanim risotto en saffraanbroodjes.
Hoe gebruik je Saffraan in gerechten?
Saffraandraadjes moeten worden gekneusd voordat ze in recepten worden gebruikt. Voor gemalen saffraan kunt u het beste beginnen met saffraandraadjes en deze zelf licht roosteren en malen. Pas wel op dat ze niet verbranden, anders zijn ze niet bruikbaar. In recepten wordt vaak maar een snufje saffraan gevraagd, dus met een beetje kom je een heel eind.
Een veelgebruikte methode is om de saffraandraadjes in het kookvocht te laten weken voordat je ze gebruikt. Hoe langer je de saffraandraadjes laat weken, hoe sterker de smaak en de kleur van het kookvocht. Sommige zuinige koks laten de saffraandraadjes weken en gebruiken het kookvocht in het recept, waarna ze de draadjes drogen en een tweede keer gebruiken.
Geneesmiddel
In veel studies is naar voren gekomen dat Saffraan bepaalde werkingen heeft die helpen bij het verhelpen of voorkomen van bepaalde kwalen.
Het leveren van antioxidanten
Het merendeel van de gezondheidsclaims rond saffraan heeft betrekking op de hoge niveaus van specifieke antioxidanten.
Volgens een review uit 2015 zijn de belangrijkste actieve antioxidanten:
- crocin
- picrocrocin
- safranal
Andere verbindingen zijn kaempferol en crocetine.
Deze antioxidanten helpen bij de bestrijding van oxidatieve stress en vrije radicalen in het lichaam.
Aangezien oxidatieve stress en vrije radicalen een rol spelen bij de ontwikkeling van veel gezondheidsproblemen, waaronder kanker en hartaandoeningen, kunnen antioxidanten zoals deze helpen de gezondheid van een persoon te beschermen.
Voorkomen van aandoeningen van het zenuwstelsel
De antioxidanten in saffraan kunnen een rol spelen bij het beschermen van het lichaam tegen aandoeningen die het zenuwstelsel aantasten.
Onderzoek uit 2015 merkt op dat verbindingen in saffraan, zoals crocine, ontsteking en oxidatieve schade in de hersenen lijken te verminderen, wat kan leiden tot gunstige effecten.
Een studie in het tijdschrift Antioxidants merkte op dat saffraan theoretisch zou kunnen helpen bij de symptomen van Alzheimer door zowel de geheugenverbeterende eigenschappen als de antioxiderende en ontstekingsremmende effecten.
Mensen met milde tot matige Alzheimer die gedurende 22 weken saffraan innamen, vertoonden cognitieve verbeteringen die vergelijkbaar waren met die van mensen die het medicijn donepezil innamen, en zij ondervonden ook minder bijwerkingen.
Hoewel dit vroege bewijzen zijn die het medicinale gebruik van saffraan ondersteunen, suggereerden onderzoekers dat toekomstige klinische studies deze beweringen zouden kunnen staven.
Bevorderen van libido
Saffraan kan ook de geslachtsdrift en seksuele functie bij zowel mannen als vrouwen verhogen.
Onderzoekers bekeken de effecten van saffraan op mannelijke onvruchtbaarheidsproblemen en merkten op dat het weliswaar een positief effect had op erectiestoornissen en de algehele geslachtsdrift, maar dat het de levensvatbaarheid van het sperma niet veranderde.
Een oudere studie uit 2012 keek naar de effecten bij vrouwen die hadden gemeld seksuele disfunctie te ondervinden als gevolg van het nemen van het antidepressivum fluoxetine.
Vrouwen die gedurende 4 weken elke dag 30 mg saffraan innamen, hadden een toegenomen seksueel verlangen en vaginale smering in vergelijking met vrouwen die in plaats daarvan een placebo innamen.
